Nalatenschap & Nalatigheid

Bij het Museum voor Onbedoelde Kunst (MOK) maken wij soms kunst uit grove nalatigheid, maar we kunnen nog veel meer kunst maken met een grote nalatenschap.

Nalatigheid en nalatenschap lijken op elkaar en worden vaak door elkaar gehaald. Ze liggen soms zelfs in elkaars verlengde. Het is mogelijk dat er door grove nalatigheid een grote nalatenschap ontstaat. En hoewel ze fundamenteel verschillen, hebben ze ook iets gemeen: ze zijn beide van onschatbare waarde voor het MOK. In deze blogpost leg ik u graag het verschil uit.

Nalatenschap

Nalatenschap is een bijzondere samenvoeging van drie woorden: Nala, Ten en Schap.

• Nala is een leenwoord dat afkomstig is uit het Arabisch en “cadeau” of “geschenk” betekent (hoewel linguïst Diederik Vreemans beweert dat het uit het Xhosa komt, waar het “welvaart” betekent).

• Ten is een verwijzing naar het Engelse “tien.”

• Schap kennen we als de plank aan de muur, vaak bedoeld voor boodschappen of belangrijke spullen.

Samen vormen deze woorden Nalatenschap: een groot geluk, een geschenk dat je kunt doorgeven aan anderen.

Bij het MOK houden we enorm van nalatenschappen. Waarom? Omdat we daarmee nóg meer onbedoelde kunst kunnen aankopen en conserveren – kunst die anders misschien verloren zou gaan.

Nalatigheid

Nalatigheid, daarentegen, heeft een heel andere oorsprong. Het woord Nalat komt uit het Perzisch en betekent “zucht van verdriet.” Het klinkt poëtisch en zwaar. Dit is precies het gevoel dat we associëren met nalatigheid: een treurig voorval waarbij iemand níét ingreep, waardoor iets ongepland kon ontstaan.

En daarin schuilt zijn waarde. Soms is het beter om niets te doen, om simpelweg te laten ontstaan. Juist uit deze afwezigheid van ingrijpen kan iets moois voortkomen.

Het tweede deel van Nalatigheid is “-igheid” en komt (in tegenstelling tot wat sommigen denken) niet van het Somalische aanwijzend voornaamwoord, maar is een zuiver Nederlands suffix dat van een zelfstandig naamwoord een bijvoeglijk naamwoord maakt, en dat vervolgens weer terugvormt naar een vrouwelijk zelfstandig naamwoord.

Taaltechnisch complex? Zeker. Maar dat past perfect bij nalatigheid: wat je niet doet, kan soms meer betekenis krijgen dan wat je wel doet.

Schenken en nalaten

Deze blogpost is overigens niet alleen informatief, maar dient ook als een fraai bruggetje naar onze nieuwe schenking- en nalatenschapspagina. Wij vinden het belangrijk dat iedereen een plekje in de eeuwigheid kan bemachtigen. Hoewel het niet voor iedereen is weggelegd om een straat naar zich vernoemd te krijgen, biedt het MOK u de kans om uw naam te verbinden aan een collectie in de openbare ruimte.

Mocht u bijvoorbeeld – onverhoopt door grove nalatigheid – beschikken over een grote nalatenschap die u wilt schenken, dan bent u bij het MOK in goede handen.

Als culturele ANBI-instelling zijn wij vrijgesteld van schenkings- en erfbelasting. Dat betekent dat uw nalatenschap volledig ten goede komt aan de onbedoelde kunst, zonder dat er iets verloren gaat.

Mensen die u voorgingen:

“Na mijn dood ben ik pas echt het belang van de onbedoelde kunst gaan zien.”
dr. P.K. de Nooijer

“Ik heb meermaals in het hiernamaals moeten lachen om mijn eigen onbedoelde kunstcollectie.”
Marietje Bovendrager - Van Heemschagen

“Mijn man was blij dat ik het niet heb nagelaten mijn nalatenschap aan het MOK na te laten.”
E.C. Dingemans

Kortom: of het nu voortkomt uit nalatigheid of een nalatenschap, uw bijdrage aan het MOK zorgt ervoor dat onbedoelde kunst een rechtmatige plek in de wereld krijgt.